Koncert kameralny

Koncert
Festiwal i Konkurs skrzypcowy
Data
Miejsce
Sala Wielka Dworu Artusa
Wstęp
20/30 zł

Do udziału w koncercie zaprosiliśmy uznanych solistów scen całego świata. Jakub Jakowicz gościł w Toruniu wielokrotnie, za każdym razem oczarowując publiczność wirtuozowskim wykonaniem koncertów. Anna Maria Staśkiewicz, torunianka z pochodzenia, również brała udział w wielu wydarzeniach organizowanych przez TOS. Jej wybitne umiejętności wykonawcze plasują ją w czołówce polskich skrzypków. Po raz pierwszy w Toruniu gościć będziemy altowiolistę Avri Levitana, wybitnego muzyka a także pomysłodawcę kursu muzycznego Musethica. W ramach festiwalu, dzień wcześniej Avri Levitan wykona 2 koncerty dla osób, które mają utrudniony dostęp do wydarzeń muzycznych. Wraz z kwartetem smyczkowym wystąpią w Hospicjum Nadzieja oraz Wojewódzkiej Przychodni Zdrowia Psychicznego.

Wystąpią:
Jakub Jakowicz - skrzypce
Anna Maria Staśkiewicz - skrzypce
Avri Levitan - altówka
Anna Merder - prowadzenie

W programie:
W.A Mozart - Duo G dur KV. 423 na skrzypce i altówkę
H.M Górecki - Sonata na dwoje skrzypiec op. 10
B. Martinů - Madrygały (Duo nr.1, H.313) na skrzypce i altówkę
A. Dvořák - Terzetto op. 74 na dwoje skrzypiec i altówkę

Dorobek kameralny Mozarta jest wyjątkowo wszechstronny – zwłaszcza w porównaniu z twórczością Haydna czy Beethovena, skupiających się głównie na kwartetach smyczkowych i triach fortepianowych. Walorem większości dzieł Mozarta jest niezwykła śpiewność i plastyczność tematów, porywające bogactwo harmonii, wyborna praca przetworzeniowa, niepospolite efekty kolorystyczne. Mozart był również wykonawcą swojej muzyki kameralnej. Wyśmienicie grał na skrzypcach i altówce. Często grywał na tych instrumentach ze swoimi kompanami m.in. Michaelem Haydnem (młodszym bratem Józefa Haydna), który jest współautorem tego utworu. Ten duet jak i pięć innych został napisany dla biskupa Colloredo. Mozart równomiernie rozkłada tu poziom trudności między skrzypce i altówkę, nie faworyzując żadnego z instrumentów. Poprzez przeniesienie partii altówki o oktawę niżej i zmianę na klucz basowy można ją także wykonać na wiolonczeli.

Trzyczęściową Sonatę otwiera żywiołowe, typowo wirtuozowskie Allegro molto, w którym rytmicznej energii skrajnych epizodów przeciwstawiony został rozbudowany fragment środkowy, spokojny, z licznymi imitacjami motywów melodycznych, przejmowanych nawzajem przez wykonawców. Równie łagodny, liryczny wręcz nastrój przynosi krótka część środkowa, Adagio sostenuto. Przechodzi ona bezpośrednio w nieco groteskowo-marszowy finał, Andante con moto – Con anima a la danse, wyraźnie przywołujący na myśl Historię żołnierza Igora Strawińskiego. Sonata na dwoje skrzypiec bez wątpienia potwierdza skłonność Góreckiego do stosowania w swej muzyce wyraźnych, mocnych kontrastów wyrazowych – cechę, którą zachował i w późniejszej twórczości, dalekiej już od jakichkolwiek nawiązań do neoklasycyzmu.

Martinů, jeden z licznej grupy neoklasyków XX w., należy do najwybitniejszych kompozytorów czeskich. Już jako 8-letni chłopiec grał dobrze na skrzypcach. Jego kompozycje, choć niewyróżniające się w zakresie środków technicznych i języka dźwiękowego są bardzo indywidualne i bezpośrednie w ekspresji. Madrygały na skrzypce i altówkę charakteryzują się, zresztą jak większość kompozycji Martinů, wieloma konwencjonalizmami, czerpaniem inspiracji z folkloru i manieryzmu. Utwór został napisany w 1947 roku podczas pobytu w Nowym Jorku.

Muzyka kameralna u tego czeskiego kompozytora zajmuje wyjątkowo ważne, pod względem znaczenia jak i ilości skomponowanych dzieł, miejsce. Od najwcześniejszych lat Dvořák sam jako instrumentalista grający na altówce, fortepianie i skrzypcach, często uprawiał ten rodzaj muzyki. Wśród triów smyczkowych Dvořáka tylko Tercet C-dur op.74 zaliczyć można do „prawdziwej” muzyki kameralnej. Autor skomponował go w styczniu 1887 roku w Pradze dla sąsiada Józefa Kruisa, dla którego napisana partia okazała się za trudna, w związku z czym i prawykonanie odbyło się bez jego udziału. Pierwsza część zawiera nastrojowy temat i kontrastujący z nim epizod środkowy nawiązujący do barokowej muzyki instrumentalnej. Allegro przechodzące attaca w Larghetto gdzie śpiewny ustęp otoczony jest punktowanym i synkopowanym rytmem ukazuje kolorystyczną różnorodność. Ostatnia część tego wdzięcznego tercetu to temat z wariacjami. Słychać tu wyraźnie nawiązania do muzyki węgierskich Cyganów, emfatyczne recytatywy operowe aż do przygotowania na końcu orkiestrowej kody.